30 faktów na 30-lecie samorządu
26 maja 2020
Czym właściwie jest samorząd, dlaczego gmina jest podstawową jednostką samorządu terytorialnego, jak zbudowana jest administracja samorządowa, gdzie załatwić poszczególne sprawy, czego mieszkańcy mogą oczekiwać od burmistrzów i radnych, a czego od starostów i marszałków? Z okazji 30. rocznicy pierwszych wolnych wyborów samorządowych przygotowaliśmy dla Państwa 30 faktów o samorządzie, które będziemy publikować przez najbliższe miesiące.
Wśród poruszanych tematów znajdą się m.in. poniższe informacje:
- Geneza, historia znaczenie ustawy o samorządzie gminnym – decentralizacja, wolne wybory, dlaczego było to takie ważne.
- Samorząd to mieszkańcy – to nie tylko burmistrz i rada miasta. Mogą kształtować swoje otoczenie – taka jest idea samorządności. Ustrój Polski zbudowany jest od dołu, to mieszkańcy są podstawą, a kolejne szczeble są pomocnicze.
- Zadania gminy - wg ustawy o samorządzie gminnym oraz jak to wygląda w Józefowie. W kolejnych odsłonach zadania zostaną opisane szczegółowo.
- Zadania burmistrza – obowiązki, kompetencje, dzień z życia burmistrza Józefowa.
- Zadania rady miasta – jak wygląda Rada Miasta Józefowa.
- Co robi powiat i województwo. I czym się różni marszałek od wojewody. Za co w Józefowie odpowiada powiat, a za co województwo. Które drogi są gminne, które powiatowe, a które wojewódzkie.
- Budżet gminy – skąd się bierze, co się na niego składa, jak jest wydawany. Co to jest RIO i dlaczego tak ważne jest rozliczanie podatków na rzecz miasta.
- Instytucje w Józefowie – Hydrosfera, MOK, biblioteki ICSiR, Piękne Miasto, MOPS, Przychodnia, szkoły – na jakiej zasadzie działają, komu są podległe, co ma wspólnego biblioteka z MKiDN oraz Biblioteką Narodową. Także spółki prywatne Poczta, PGE, gazownia, tory PKP – dlaczego burmistrz nie ma władztwa nad wyłączaniem prądu i działnością poczty.
- Ochrona środowiska. Smog, uchwała antysmogowa, łosie, co zrobić ze znalezioną wiewiórką, czemu chodzą po mieście.
- Odpady komunalne. Dlaczego nie można samemu podpisać umowy z firmą odpadową, dlaczego śmieci są drogie, ile gmina dopłaca i co można by za to zrealizować.
- Transport. Ile dopłacany do SKM/KM/ZTM, jakie są plany rozwoju komunikacji w mieście.
- Oświata – szkoły podstawowe i przedszkola są w zakresie gminy, a licea – powiatów. Czy miasto musiało utworzyć żłobki, ile dokłada do subwencji oświatowej, czym jest ta subwencja, czym mogą pochwalić się szkoły w Józefowiei. Jak funkcjonują placówki prywatne, a na jakiej podstawie publiczne prowadzone przez podmioty prywatne.
- Opieka zdrowotna – co należy do obowiązków gminy, czym się różni przychodnia miejska od współpracującej z NFZ, co to są programy zdrowotne, czy są dla gmin obowiązkowe, co jest w Józefowie, a nie ma w innych miastach.
- Bezpieczeństwo: czym jest straż miejska, jaki jest zakres jej obowiązków i kompetencji, czemu nie ma jej w innych miastach, pod kogo podlega policja, jak wygląda zarządzanie kryzysowe, jak działa OSP i czym się różni od PSP.
- Kultura i sport, turystyka, zabytki - dlaczego tak trudno jest modernizować zabytki, co to znaczy "instytucja kultury", co ma biblioteka w Józefowie do Biblioteki Narodowej, a MOK do MKDN.
- Gospodarka nieruchomościami. Dlaczego miasto sprzedaje działki, z czego wynika ich cena, co z użytkowaniem wieczystym, co oznacza "nieuregulowany teren", a także budownictwo miejskie – TBS i lokale komunalne: stawki, zasady, idea.
- Wodociągi i kanalizacja - procent miasta pokryty siecią, koszt budowy 1m2, podłączenia do sieci, geneza oczyszczalni, chronologia budowania sieci wod-kan w mieście.
- Drogi. Które to gminne a które powiatowe, ile kosztuje budowa 1m2 a ile później utrzymanie, chronologia budowania, gdzie zgłaszać problemy z ul. Dobrą, a gdzie – z Graniczną i Nadwiślańską.
- Utrzymanie porządku. Ile to kosztuje, jaki jest koszt naprawienia wiaty, opróżniania koszów na śmieci, usunięcia graffiti i utrzymanie zieleni i kim są supermeni z Pięknego Miasta.
- Pomoc społeczna i wsparcie rodziny – jak działa MOPS, jakie są zasiłki, dlaczego 500plus przychodzi z konta miasta, becikowe józefowskie, inne formy wsparcia z miasta, statystki nt. korzystania z zasiłków, koszt utrzymania domów komunalnych.
- Społeczeństwo – organizacje w Józefowie, wsparcie zadań przez organizacje pożytku publicznego, prace nad budżetem obywatelskim – dlaczego niektóre miasta muszą go ustalić, oddolne inicjatyw społeczne.
- Działalność gospodarcza. Statystyki, wpływy z CIT, jak i gdzie założyć firmę.
- Ład przestrzenny – czym się różni MPZG od WZ, które z etapów procesu budowania i remontu domu są w zakresie Urzędu Miasta, a które załatwia się gdzie indziej, dlaczego miasto nie zablokowało powstania supermarketu czy resturacji.
- Ewidencja ludności i USC – statystki, gdzie i jak wyrobić dowód a gdzie paszport, jak wziąć ślub i kto go udzieli.
- Zadania zlecone – dlaczego miasto musi udostępnić spis wyborców (w dotychczasowych przypadkach).
- Jak działa Urząd Miasta, czym zajmują się urzędnicy kiedy nie przyjmują mieszkańców, ile jest referatów i czym się zajmują i dlaczego tak fajnie mieć Profil Zaufany.
- Procedury administracyjne – czym jest KPA, co się z nim wiąże, dlaczego załatwianie niektórych spraw trwa dłużej, a niektóre decyzje są takie, a nie inne.
- Inwestycje – jak są finansowane, co zrobiono w mieście przez 30 lat, jak się zmieniało miasto, jakie były problemy, dlaczego realizacja niektórych projektów się przedłużała, jak wygląda proces inwestycyjny.
- Komunikacja z mieszkańcami – co to jest BIP, o jakie informacje może wystąpić mieszkaniec, czy można wejść na posiedzenie komisji i Rady Miasta, jak porozmawiać osobiście z burmistrzem, jak miasto komunikuje się z mieszkańcami.
- Wyzwania współczesnych miast – z czym musi sobie radzić miasto, największe wyzwania w ostatnim czasie (śmieci, podwyżki dla nauczycieli, koronawirus, spadek dochodów na skutek niższych podatków i kryzysu koronawirusowego).
Masz propozycje tematów, które powinny zostać podjęte w ramach cyklu? Nie jesteś pewien jaki jest zakres działania miasta, jak i gdzie załatwiać poszczególne sprawy, jakie są kompetencje poszczcególnych organów, jak funkcjonują instytucje miejskie? Chcesz poszerzyć swoją wiedzę na temat samorządu terytorialnego? Napisz do: k.olesinska@jozefow.pl. W kolejnych artykułach postaramy się rozwiać Twoje wątpliwości i przekazać poszukiwane informacje.
